Instacart'ın AI Tabanlı Fiyatlandırma Skandalı

10.12.2025 00:48:07Kaynak
instacartaifiyatlandırmatüketici haklarıgıda fiyatlarıai haberler

Instacart'ın AI tabanlı fiyatlandırma sistemi, aynı ürünlerin farklı fiyatlarla satıldığını ortaya koydu. Bu durum tüketicileri nasıl etkiliyor?

Instacart'ın AI Tabanlı Fiyatlandırma Skandalı

Instacart'ın AI Tabanlı Fiyatlandırma Skandalı

Son günlerde, Instacart'ın gıda fiyatlandırma stratejileri hakkında dikkat çekici bir rapor yayımlandı. Consumer Reports, Groundwork Collaborative ve More Perfect Union tarafından hazırlanan bu rapor, Instacart'ın yapay zeka (AI) tabanlı fiyatlandırma sisteminin, aynı ürünlerin farklı fiyatlarla satılmasına yol açtığını ortaya koydu. Rapor, özellikle büyük market zincirlerinde fiyat farklılıklarının %23'e kadar çıkabileceğini gösteriyor.

Fiyatlandırma Deneyleri ve Sonuçları

Rapor, 437 alışverişçinin katılımıyla dört farklı şehirde gerçekleştirilen bir deneyle hazırlandı. Katılımcılar, aynı marketten aynı ürünleri Instacart uygulaması üzerinden sepete eklediler. Elde edilen bulgulara göre, gıda ürünlerinin %75'inin birden fazla fiyatla gösterildiği ve bazı ürünlerin beş farklı fiyatla satıldığı belirlendi. Bu tür kısa süreli ve rastgele deneylerin, perakendecilere tüketici tercihlerini anlamada yardımcı olduğu ifade ediliyor.

Instacart'ın Açıklamaları

Instacart, bu fiyat farklılıklarının tüketiciler tarafından fark edilmediğini ve fiyatların "ihmal edilebilir" düzeyde olduğunu savunuyor. Şirket, çoğu müşterinin "standart fiyat" göreceğini iddia etse de, rapor bu durumun aksini gösteriyor. Instacart, fiyatların yükseltilmesinin, perakendecilerin çevrimiçi fiyatlarını fiziksel mağaza fiyatlarıyla uyumlu hale getirmek için yapıldığını belirtiyor.

Gelecekteki Fiyatlandırma Dinamikleri

Raporda belirtilen bir diğer önemli nokta, Instacart dışında birçok perakendecinin de algoritmalar ve teknolojiler kullanarak fiyat belirlediği. 2024 yılında, Federal Ticaret Komisyonu (FTC), kişisel verileri kullanarak bireysel fiyatlar belirleyen sekiz şirkete karşı uyarıda bulundu. Bu durum, tüketicilerin gizliliğini tehdit edebilir ve kişisel verilerin kötüye kullanılmasıyla daha yüksek fiyatların talep edilmesine yol açabilir.

Eyalet Düzeyinde Yasal Düzenlemeler

Bazı eyaletler, algoritmik fiyatlandırmayı düzenlemek için yasalar çıkarmaya başladı. Örneğin, New York'ta Kasım ayında yürürlüğe giren Algoritmik Fiyatlandırma Açıklama Yasası, şirketlerin fiyatların kişisel veriler kullanılarak belirlendiğine dair bir uyarı eklemelerini zorunlu kılıyor. Ancak, bu tür yasaların yaygınlığı oldukça düşük.

Sonuç

Instacart, bu deneyleri minimize etmek için bazı adımlar attı ve bazı mağazalarda denemeleri durdurdu. Ancak, bu tür fiyatlandırma stratejilerinin arka planda devam ettiği düşünülüyor. Tüketiciler, bu tür uygulamaların farkında olmalı ve alışveriş yaparken dikkatli olmalıdır. Gıda fiyatlarının sürekli değişkenlik gösterdiği bu dönemde, bilinçli tüketim alışkanlıkları geliştirmek her zamankinden daha önemli hale geliyor.